Баъзида болалар билиб-билмай ёки ўзгаларнинг топшириғи билан жиноятга қўл уришади. Воя­га етмаганларга нисбатан жазо тайинлашда нималарга эътибор берилади?

Самандар Бобоқулов,Самарқанд шаҳри

Мамлакатимизда болалар манфаатларини муҳофаза қилишга йўналтирилган бир қатор чора-тадбирлар ишлаб чиқилган. Республикамизда эътироф этилган илк халқаро ҳужжат БМТнинг болалар ҳуқуқига оид Конвенциясидир. Сиёсий, фуқаровий, иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқларни ўзида мужассамлаштирган бу ҳужжат халқаро қонун кучига эга ва ҳар бир боланинг тинчлик, адолат руҳида камол топишига хизмат қилади.

Таъкидлаш жоизки, вояга етмаганлар жиноятчилигига қарши кураш умумий жиноятчиликка қарши курашнинг ажралмас қисми ҳисобланади.

Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича исботланиши лозим бўлган ҳолатларнинг бири вояга етмаганнинг ижтимоий руҳий ҳолатидан келиб чиқадиган шахсига хос хусусиятларни аниқлашдан иборатдир. Буни вояга етмаганнинг ҳаётий тажрибасизлиги, бирон одамга ўхшашга, тенгдошлари орасида ўзини устун қўйишга интилиши, ўта таъсирчанлиги, ҳурмат-эътибор қозонишни хоҳлаши, кайфиятнинг кескин ўзгариб туриши, ўйламасдан ҳаракатлар қилиши, воқеаларни ўз дунё­қарашига кўра қабул қилиши ва ҳуқуқий жиҳатдан чекланган лаёқат мақоми билан таърифлаш мумкин.

Вояга етмаган шахс кўрсатувларининг мақбуллиги қонунга ва процессуал шаклга, биринчи навбатда, жиноят процессуал қонунининг барча талабларига риоя этиш билан боғлиқ. Вояга етмаганлар кўрсатувларига баҳо беришда эса уларнинг таъсирчанликлари, тазйиқдан кам ҳимояланганликлари ва бошқа руҳий омилларни эътиборга олиш лозим.

Саволга Самарқанд шаҳар 15-сон давлат  нотариал идораси нотариуси Улуғбек Муртазаев жавоб берди. 


Рўйҳатга қайтиш