Декретга чиқдим. Ўрнимда бошқа ишчи ишлаётган экан.
Ўзбекистон Республикаси Меҳнат кодексининг 233 ва 234-моддаларига кўра, ҳомиладорлик ва туғиш таътили ва болани парваришлаш таътиллари даврида аёлнинг иш жойи (лавозими) сақланади.
Давлат ҳокимияти ва бошқаруви органларининг фаолияти тўғрисидаги ахборотга нималар киради?
Уларнинг манбалари борми?
Ҳадя шартномасини тузиш учун нималар зарур?
Xадя қилинаётган кўчмас мулк (уй)нинг кадастр ҳужжатлари, уй режаси, майдони, қавати, нечта хонадан иборат эканлиги, хонадон манзили, жойлашган жойи, уй дафтари, уй тури (ховли ёки кўп қаватли уй) ҳақидаги тўлиқ маълумот;
2015 йилнинг 29 декабрида Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексга айрим ўзгартиш ва қўшимчалар киритилди. Хусусан, кодекс янги, 561-модда билан тўлдирилди. Унга кўра, эндиликда чекиш тақиқланган жамоат жойларида тамаки маҳсулотларини истеъмол қилган шахсга энг кам иш ҳақининг учдан бири миқдорида жарима солинади.
Васиятномада фуқаронинг сўнги хохиш-иродаси ҳақида тушунча берсангиз?
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 1120-моддасида васият буйича ворисликнинг умумий қоидалари белгилаб қўйилган. Унга кўра, фуқаронинг ўзига тегишли мол-мулкни ёки бу мол-мулкка нисбатан ҳуқуқини вафот этган тақдирда тасарруф этиш хусусидаги хохиш-иродаси васият деб эьтироф қилинади.
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодекси, “Ипотека тўғрисида”ги қонунга ҳамда “Нотариуслар томонидан нотариал ҳаракатларни амалга ошириш тартиби тўғрисида”ги йўриқномага мувофиқ Банкнинг имтиёзли кредитига олинган наъмуналий уй-жойни кредит қарздорлигини сўндирмасдан уй-жойни бошқа шахсга фақат банкнинг розилиги билан сотиш мумкин.
Ушбу масалада ФҲДЁ бўлимига бориб учрашган эдик, улар судга мурожаат қилишимиз кераклигини маслаҳат беришди. Шу тўғрими?
Никоҳ тузишга: лоақал биттаси рўйхатга олинган бошқа никоҳда турган шахслар ўртасида;
Ўзбекистонда “Электрон ҳукумат тўғрисида”ги қонун қабул қилинганлиги ҳақида эшитган эдим.
Қонун қачондан бошлаб кучга киради?
Мамлакатимизда тадбиркорлик ва ишбилармонлик муҳитини ривожлантиришни рағбатлантириш, уни қўллаб қувватлаш ҳамда ҳуқуқий ҳимоя қилиш масаласига доимий равишда эътибор қаратиб келинмоқда.
Ҳукумат портали ишга тушганидан хабардормиз.
Лекин унинг вазифалари, порталдан қандай фойдаланишни яхши билмаймиз. Шу тўғрида маълумот берсангиз.
Аудиторлик ташкилотларини тугатиш қайси норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар асосида амалга оширилади?
Аудиторлик ташкилотларини тугатиш Фуқаролик кодекси, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2007 йил 27 апрелдаги Қарори билан тасдиқланган Тадбиркорлик субъектларини ихтиёрий тугатишва уларнинг фаолиятини тўхтатиш тартиби тўғрисидаги низом ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 3 июлдаги 327-сон қарори билан тасдиқланган Молия-хўжалик фаолиятини амалга оширмаётган ва қонунчиликда белгиланган муддатларда ўзларининг устав жамғармаларини шакллантирмаган корхоналарни тугатиш тартиби тўғрисидаги низом талаблари асосида амалга оширилади.
Мен оила аъзоларим билан биргаликда тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланмоқчи эдим.
Уни қандай амалга оширишимиз мумкин?
Тадбиркорлик субъектларига қайси турдаги имтиёзлар ва преференциялар мавжуд?
Ҳозирги кунда тадбиркорлик субъектларига қуйлайлик яратиш, уларнинг жадал ривожланишини таъминлаш мақсадида 70 дан ортиқ норматив-ҳуқуқий ҳужжатларда 380 дан зиёд имтиёз ва преференциялар белгиланган.
Оталикдан маҳрум бўлган ота болага таъминот беришга ҳақлими?
Оила кодексининг 81-моддасига кўра, Ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилинган ота-она қайси болага нисбатан ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилинган бўлса, шу болага нисбатан бўлган қариндошлик фактига асосланган барча ҳуқуқлардан,
Юридик шахс бўлмаган тадбиркорлик субъектлари неча турга бўлинади?
Юридик шахс бўлмаган тадбиркорлик субъектлари уч турга бўлинади.
Шулар ҳақида батафсил маълумот берсангиз.
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 1126-моддасига асосан касалхоналар, госпиталлар, бошқа стационар даволаш муассасаларида даволанаётган ёки қариялар ва ногиронлар уйларида яшаб турган фуқароларнинг ана шу касалхоналар, госпиталлар ва бошқа даволаш муассасаларининг бош врачлари,
Ўзбекистон Республикаси қонунчилиги бўйича банк кредит шартномаларини нотариал тартибда расмийлаштириш билан боғлиқ ҳуқуқий муносабатларни Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодекси, Ўзбекистон Республикаси “Гаров тўғрисида”ги қонуни ва Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирининг 2010 йил 30 мартдаги 64-мҳ-сон буйруғи билан тасдиқланган
Меҳнат қонунчилигида жамоа шартномасининг тушунчаси ва мақсади нималардан иборат?
Ўзбекистон Республикаси Меҳнат кодексининг 29-моддасида жамоа шартномаси – корхонада иш берувчи билан ходимлар ўртасидаги меҳнатга оид
Бугунги кунда нечта нодавлат нотижорат ташкилотлари мавжуд?
2015 йил якунлари бўйича адлия органларидан 8400 дан ортиқ нодавлат нотижорат ташкилотлари тегишли тартибда рўйхатдан ўтиб фаолият юритмоқда.
Шу ўзгартиришлар ҳақида маълумот берсангиз?
Кейинги пайтларда ҳаётимизга электрон тижорат ибораси кириб келди. Унинг моҳияти нимада?
Ахборот тизимларидан фойдаланган ҳолда тузиладиган шартномага мувофиқ амалга ошириладиган товарлар (ишлар, хизматлар) олди-сотдиси электрон тижоратдир.
Меҳнат дафтарчаси сотиб олиш учун қаерга мурожаат қилишим лозим?
Мен болалар шифохонасида ишлаймай. Ўзимга тегишли автомашинамни сотмоқчи эдим.
Лекин иш жойимни узоқ вақтга тарк этолмайман. Шунинг учун нотариусга телефон орқали олдиндан навбат олиб қўйишим мумкинми?
Топиб олинган (ташлаб кетилган) боланинг туғилганлигини қайд этиш “Фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд этиш қоидалари”нинг 27-29 бандларида кўрсатилган тартибда амалга оширилади.
Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатларини бериш тартиби қандай?
Нима учун улар тааллуқлилиги бўйича бошқа давлат органига юборилади?
Унда қатнашмоқчиман. Айтингчи, танловга киритаётган мавжуд мол-мулкларимнинг қиймати қандай шартлар асосида баҳоланади?
Корхоналарни тугатиш учун нима асос бўлади?
Корхоналарни тугатиш учун: корхона муассислари (қатнашчилари)нинг қарори (ихтиёрий тугатиш);
Жамиятни ташкил этиш тартиби ва тамойиллари
Жамият тушунчасига шарҳ беринг?
Агар мумкин бўлса, мурожаатим ўрганилгач, жавоб қайси тилда юборилади?
Нодавлат нотижорат ташкилот(ННТ)лари фуқаролик жамияти институтлари шаклларидан бири ҳисобланиб, бугунги куннинг энг долзарб мавзусига айланган, десак муболаға бўлмайди.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2015 йил 4 июндаги 149-сон қарори ижросини таъминлаш мақсадида Адлия вазирлиги буйруғи билан Давлат ва хўжалик бошқаруви органлари, маҳаллий давлат ҳокимияти органлари ҳамда бошқа давлат ташкилотлари юридик хизматлари ходимларининг адлия органларида стажировка ўташ тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланди.
Халқаро арбитраж судлари қарорларини эътироф этиш ва ижрога қаратишнинг ҳуқуқий асослари деганда халқаро арбитраж судлари қарорларини тан олиш ва ижрога қаратиш муносабатларини ҳуқуқий жиҳатдан таъминловчи, кафолатловчи ва тартибга солувчи норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар йиғиндиси тушунилади.
Кимлар нотариал ҳаракатларни амалга оширувчи идораларда давлат божини тўлашдан озод этиладилар?
Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг ХVII бўлими “Давлат божи” деб номланган. Ушбу бўлим 326-342 моддаларни ўз ичига олади. Ушбу бўлимда давлат божига тушунчалар, давлат божини ундириш объектлари, тўловчилари, давлат божини тўлашдан озод қилиш ҳолатларига тўхталиб ўтилган.
Қандай ҳолатларда ота – оналик ҳуқуқини чеклашга йўл қуйилади?
Ота-оналик ҳуқуқининг чекланиши Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 83-моддаси билан тартибга солинади. Ушбу моддага мувофиқ ота-оналик ҳуқуқининг чекланиши деб фақат вояга етмаган боланинг, унинг отаси ёки онасини ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилмасдан туриб фақат суднинг ҳал қилув қарори асосан уни ота-онасидан ёки уларнинг биридан олиб қўйилиши ҳисобланади. Бундан мақсад, суднинг бундай қарори асосида боланинг манфаатини кўзлаган холда, ота ёки онанинг вояга етмаган боласини шахсан ўзи тарбиялаши ҳуқуқини чеклаб қўйиши мумкин.
Электр энергияси тизимида чеклаш деганда нима тушунилади?
Электр энергияси тизимида чеклаш деганда электр энергияси етказиб бериш шартномасида назарда тутилган тадбирларни амалга ошириш оқибатида муайян вақт оралиғи давомида, шунингдек ҳудудий электр тармоқлари корхоналарининг электр тармоқларида форс-мажор ҳолатлар туфайли пайдо бўлган авария режимлари вақтида истеъмолчига шартномада белгиланган электр энергияси ва (ёки) қуввати етказиб бериш миқдорининг камайиши тушунилади.
Мен бундан қарийб 10 йил аввал Тошкент давлат педагогика университетига ўқишга кирган эдим.
Вазирлар Маҳкамасининг 2010 йил 18 июндаги 118-сон қарори билан тасдиқланган Олий таълим муассасалари талабалари ўқишини кўчириш, қайта тиклаш ва ўқишдан четлаштириш тартиби тўғрисидаги Низомга мувофиқ талабалар ўқишини кўчириш ёки қайта тиклаш, одатда, ёзги таътил даврида, тегишли курс (семестр)да ўқув машғулотлари бошланишига қадар амалга оширилади.
Ўзбекистон Республикасининг “Чет эл инвестициялари тўғрисида”ги Қонунининг 7-моддасига асосан чет эл инвестициялари иштирокидаги корхона Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатларининг талабларига риоя этган ҳолда Ўзбекистон Республикаси ҳудудида юридик шахс ҳуқуқига эга бўлган шўъба корхоналар, филиаллар, шунингдек юридик шахс бўлмаган ваколатхоналар ва бошқа алоҳида бўлинмалар ташкил этиши мумкин.
Туғилганлик ҳақидаги далолатнома ёзувини тиклаш тартиби ҳақида қисқача маълумот берсангиз?
Бунинг учун ФҲДЁ бўлимига келиб, туғилганлик ҳақидаги далолатнома ёзувидан такрорий гувоҳнома ёки кўчирма олиш тўғрисида мурожаат қилинади. Унинг асосида далолатнома ёзувининг иккала нусхаси ҳам текширилиб, мавжуд эмаслиги аниқ бўлганда далолатнома ёзувини тиклаш учун зарур бўлган ҳужжатлар рўйхати фуқарога берилади. Туғилганлик ҳақидаги далолатнома ёзувини тиклаш учун ФҲДЁ органига қуйидаги ҳужжатлар тақдим этилади.
Муайян жойда эканимиз ҳақидаги фактни қонуний тасдиқлаш тартиби қандай?
“Нотариат тўғрисида”ги Қонуннинг 70-моддасига кўра, нотариус фуқаронинг илтимосига кўра, унинг муайян жойда эканлиги фактини тасдиқлайди.
Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлари давлат ҳисоби деганда нима тушунилади?
Мерос трансмиссияси деганда нима тушунилади?
Ўзбекистон Республикаси Фукаролик Кодексга мувофиқ агар васиятнома бўйича ёки қонун бўйича ворисликка чақирилган меросхўр мерос очилганидан кейин уни қабул қилиб олишга улгурмасдан вафот этган бўлса, унга тегиши керак бўлган меросни қабул қилиб олиш ҳуқуқи унинг қонун бўйича меросхўрларига,
Мен тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланмоқчиман.
Молия-хўжалик фаолияти деганда нима тушунилади?
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 3 июлдаги “Молия-хўжалик фаолиятини амалга оширмаётган ва қонунчиликда белгиланган муддатларда ўзларининг устав жамғармаларини шакллантирмаган корхоналарни тугатиш тартиби тўғрисида”ги 327-сон қарори билан тасдиқланган Низомнинг 1.2-бандига асосан корхоналарнинг маҳсулот ишлаб чиқариш, ишларни бажариш ҳамда бухгалтерия-молия, ҳисоб-китоб ва товарга илова ҳужжатларини юритиш билан боғлиқ хизматлар кўрсатиш фаолияти молия-хўжалик фаолияти деб ҳисобланади.
Васийлик ва ҳомийлик органларининг асосий вазифалариганималар киради?
Тадбиркорлик фаолияти эркинлигининг кафолатлари тўғрисида”ги Қонунга асосан, тадбиркорлик фаолияти субъектлари қуйидагиларга ҳақли:
Нотариал ҳаракатни бажаришни тўхтатиб туриш асослари ва муддатлари ҳақида маълумот берсангиз.
Нотариал ҳаракатлар давлат божи тўланиб, зарур бўлган барча ҳужжатлар тақдим этилган куни амалга оширилади. (Ўзбекистон Республикаси “Нотариат тўғрисида”ги қонуннинг 31 моддаси):
Мен чет элда қурилиш корхонасида шартнома асосида ишлар эдим.
Сизнинг ойлик иш ҳақингизни ўртоғингиз олса бўлади, унга нотариал тартибда тасдиқланган холда ишончнома юборсангиз у сизнинг ойлик иш ҳақингизни олади. Ишончнома матнида сиз ваколат бераётган шахснинг исм фамилияси отасининг исми тўлиқ кўрсатилган ва сизнинг ойлик иш ҳақингизни қайси ташкилотдан олиниши керак бўлган бўлса ўша ташкилотнинг номи тўлиқ кўрсатилган бўлиши керак.
Ҳуқуқбузарликлар профилактикасининг асосий вазифалари.
Ҳуқуқбузарликлар профилактикасининг асосий вазифалари шахснинг ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатлари ҳимоя қилинишини таъминлаш, жамиятда ҳуқуқий онг ва ҳуқуқий маданиятни юксалтириш, қонунийликни мустаҳкамлаш, ҳуқуқбузарликларнинг содир этилиши сабабларини ва уларга имкон бераётган шарт-шароитларни аниқлаш, ўрганиш, бартараф этиш чора-тадбирларини кўриш
Фуқароларнинг ҳуқуқ лаёқати неча ёшдан бошлаб вужудга келиши мумкин?
Бола ҳуқуқлари – давлат ҳимоясида мавзусида
Мустақиллик йилларида Муҳтарам Президентимизнинг бевосита раҳбарлигида ёшлар камолотига давлат сиёсатининг устувор йўналиши сифатида эътибор қаратила бошланди. Барча соҳалар каби таълим тизими ҳам тубдан ислоҳ қилинди. Хусусан, халқимизнинг бой интеллектуал мероси ҳамда умумбашарий қадриятлари асосида замонавий фан ва техниканинг илғор ютуқларига асосланган кадрлар тайёрлашнинг мукаммал тизими яратилди.
Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 29 декабрдаги 367-сон қарори билан тасдиқланган Ўзбекистон Республикаси ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасалари ўқувчилари ўқишини кўчириш, қайта тиклаш ва ўқишдан четлаштириш тартиби тўғрисидаги низомнинг 18-бандига асосан ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасаси ўқувчилари қуйидаги ҳолларда ўқишдан четлаштирилиши мумкин:
Агар сиз автомашинангизни қонуний никоҳингиз даврида сотиб олган бўлсангиз, сиз турмуш уртоғингиз билан бирга ўртангизда тузилган “Никоҳ тузилганлиги тўғрисида” ги гувоҳномангизни ва эрингиз паспорти билан шахсан ўзи нотариусга келиб автомашинангизни сотишингизга розилик бериши шарт, агарда ўзи шахсан келолмаган тақдирда
Агар маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этган шахс ўз ҳаракати ёки ҳаракатсизлиги зарарли оқибатларга олиб келиши мумкинлигини олдиндан кўра билган бўлса ҳам, лекин калтабинлик билан уларнинг олдини олиш мумкин, деб ўйлаган бўлса ёхуд бундай оқибатларнинг келиб чиқиши мумкинлигини олдиндан кўриши лозим ва мумкин бўлгани ҳолда олдиндан кўра билмаган бўлса, бундай маъмурий ҳуқуқбузарлик эҳтиётсизлик орқасида содир этилган, деб ҳисобланади.
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 507-моддасига мувофиқ, ҳадя олувчи ҳадя қилувчининг, унинг оила аъзолари ёки яқин қариндошларининг ҳаёти ёки соғлиғига қарши атайлаб жиноят содир қилган ҳолларда ҳадяни бекор қилишга суд тартибида йўл қўйилади.
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 1157-моддасига кўра агар қонун бўйича ҳам, васиятнома бўйича ҳам меросхўрлар бўлмаса ёхуд меросхўрлардан ҳеч қайси ворислик ҳуқуқига эга бўлмаса ёҳуд уларнинг ҳаммаси меросдан воз кечган бўлса, мерос мол-мулк эгасиз деб ҳисобланади.
Акамнинг ўғилларини кўриш учун мен ва ота-онамнинг қандай қонуний ҳуқуқларимиз бор?
Бу ерда икки томонлама ҳуқуқлар бузилмоқда. Биринчиси, боланинг ҳуқуқлари. Иккичиси, сизларнинг, яъни яқин қариндошларнинг ҳуқуқлари.
Жиянимиз Тошкентдаги ижтимоий-ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш марказига тушиб қолибди.
Вояга етмаганлар ўртасида назоратсизлик ва ҳуқуқбузарликларнинг профилактикаси тўғрисида”ги Қонуннинг 12-моддасига биноан ижтимоий-ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш марказларига қуйидаги болалар жойлаштирилиши мумкин:
Боланинг насл-насабини белгилаш қандай асосларга кўра белгиланади шу ҳақда маълумот берсангиз?
Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 60-моддасига асосан,боланинг шу онадан туғилганлиги (оналик) фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд қилиш органи томонидан тиббий муассасанинг ҳужжатларига кўра, бола тиббий муассасада туғилмаган ҳолда эса, бошқа далилларга асосан белгиланади.
Боланинг насл-насабини белгилаш қандай асосларга кўра белгиланади шу ҳақда маълумот берсангиз?
Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 60-моддасига асосан,боланинг шу онадан туғилганлиги (оналик) фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд қилиш органи томонидан тиббий муассасанинг ҳужжатларига кўра, бола тиббий муассасада туғилмаган ҳолда эса, бошқа далилларга асосан белгиланади.
Ҳа бор, яъни аввалги тартибда мавжуд бўлмаган жиҳатлар Кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқларни ва у ҳақда тузилган битимларни давлат рўйхатидан ўтказиш тартиби тўғрисидаги низомда алоҳида қайд этилган. Унга кўра, республикамиз фуқароларининг аввалги “Ер тўғрисида”ги қонунга асосан, тўғрироғи, Ер кодекси қабул қилингунга қадар олган ер участкаларига бўлган мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқини давлат рўйхатидан ўтказиш учун бир қатор ҳужжатлар тақдим этилиши керак бўлади.
ЧЕТ элдаги Ўзбекистон фуқаролари элчихона орқали паспорт алмаштириши мумкинми
Хориждаги Ўзбекистон Республикасининг дипломатик ваколатхоналари ва консуллик муассасалари томонидан Ўзбекистон Республикаси фуқароларига паспорт бериш ва алмаштириш Тартиби”га кўра, хорижда доимий яшовчи Ўзбекистон Республикаси фуқаролари Ўзбекистон Республикасининг улар яшаётган мамлакатдаги дипломатик ваколатхоналари ва консуллик муассасаларидан янги паспорт олишлари ёки паспортларини алмаштиришлари мумкин.
Кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказиш тартибини такомиллаштириш тўғрисида
Бу борадаги ишлар ҳозиргача “Ўзбекистон Республикасида бинолар ва иншоотларга бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказиш тартиби тўғрисида”ги ҳамда “Ўзбекистон Республикасида ер участкаларига бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказиш тартиби тўғрисида”ги йўриқномалар асосида амалга ошириб келинган. Адлия вазирлигида 1998 йил 7 январь ва 1999 йил 27 майда рўйхатдан ўтган ушбу ҳужжатларга мувофиқ, бино ва иншоотларга бўлган ҳуқуқ бир ой, ер участкаларига эса ўн кун муддатда давлат рўйхатидан ўтказилиши белгиланган.
Ота-онанинг аризаси бўйича боланинг насл-насабини белгилаш асослари ҳақида маълумот берсангиз?
Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 61-моддасига асосан, боланинг онаси билан никоҳда бўлмаган шахснинг оталиги ўзини боланинг отаси деб тан олган шахс ва онанинг фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд қилиш органига биргаликда топширган аризасига биноан белгиланади.
Таълим кредити Уни қандай олиш мумкин?
Мамлакатимизда болалар манфаатларини муҳофаза қилишга йўналтирилган бир қатор чора-тадбирлар ишлаб чиқилган. Республикамизда эътироф этилган илк халқаро ҳужжат БМТнинг болалар ҳуқуқига оид Конвенциясидир. Сиёсий, фуқаровий, иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқларни ўзида мужассамлаштирган бу ҳужжат халқаро қонун кучига эга ва ҳар бир боланинг тинчлик, адолат руҳида камол топишига хизмат қилади.
Бизнинг МЧЖ муассисларидан бири вафот этди
Масъулияти чекланган ҳамда қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида”ги Қонун 20-моддаси биринчи қисми маъносидан келиб чиқилганда жамият иштирокчисигина жамиятнинг устав капиталидаги ўз улушини сотишга ёки ўзга тарзда воз кечишга (улушни тасарруф этишга) ҳақлидир, бунда улушларни тасарруф этиш имконияти жамият устави билан чекланиши мумкин.
Мен танишимга 5.000.000 сўм қарз бермоқчиман
Васиятнома фуқаронинг сўнги хоҳиш иродаси
Фуқаронинг ўзига тегишли мол-мулкни ёки бу мол-мулкка нисбатан ҳуқуқини вафот этган тақдирда тасарруф этиш хусусидаги хоҳиш-иродаси васият деб эътироф қилинади. Васиятнома шахсан тузилиши лозим. Васиятноманинг вакил орқали тузилишига йўл қўйилмайди.
Судда иш қўзғатишнинг процессуал тартиби
Савол: Фуқаролик ишлари бўйича судида фуқаролик ишлари қандай қўзғатилади?
Жавоб: Судда фуқаролик ишлари ёзма шаклда ариза бериш йўли билан қўзғатилади.
Ёшларнинг никоҳини қайд этиш жараёнида, ўзаро розилиги билан мурожаат қилган куёв ва келиндан ариза олиниб, бир ойлик муддатга рўйхатга қўйилади.
Ўзбекистон Республикасига хорижий инвестицияларни жалб қилишга яратилган шарт-шароитлар
Бож тарифи тўғрисида”ги Қонуннинг 33-моддаси ҳамда “Чет эл инвестициялари тўғрисида” ги Қонуннинг 12-моддасида устав фондида чет эл инвестицияларининг улуши камида ўттиз уч фоиз бўлган чет эл инвестициялари иштирокидаги корхоналар томонидан улар давлат рўйхатидан ўтказилган пайтдан эътиборан икки йил давомида ўз ишлаб чиқариш эҳтиёжлари учун
Фукаролик ҳолати далолатномалари ёзувларини бекор килиш тартиби кандай, шу ҳақда маълумот берсангиз?
Агар фуқаролик ҳолати далолатномаларини ёзиш органи икки ва ундан ортиқ бир хил ёзувлар борлигини аниқласа, тиклаган ёзувлар ўша ёзув тузилган жойдаги фуқаролик ҳолати далолатномаларини ёзиш органида бекор килиниши мумкин. Агар топилган фуқаролик ҳолати далолатномалари ёзувларида фамилия, исм, ота исми, туғилган санаси, ота-она тўғрисидаги маълумотларда жиддий фарқ бўлса, тикланган фуқаролик ҳолати далолатномалари ёзувлари суднинг ҳал қилувчи қарори билан бекор қилинади.
Яқинда бир танишим Самарқанд шаҳридан кўп қаватли уйлардан квартира сотиб олди
Кўчмас мулк олди-сотдиси даврида тарафлар барча жиҳатларни эътиборга олмагани учун кейинчалик турли даъво-эътирозлар келиб чиқади. Масалан, аксарият ҳолларда квартира хариди закалат сифатида майян сумма берилганлиги тўғрисида тилхат ёзилади. Аммо мазкур ҳужжатда энг муҳим шартлар – сотиб олинаётган кўчмас мулкнинг умумий қиймати, олди-сотди шартномаси ва уни нотариал тасдиқлаш санаси белгиланмайди.
Суд қарори билан никоҳдан ажратишни қайд этиш тартиби қандай амалга оширилади?
Оила кодексининг 47-моддасига биноан никоҳ фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд этиш органида никоҳдан ажратиш қайд этилган кундан бошлаб тўхтатилади.
Ўзбекистон Республикаси “Нодавлат нотижорат ташкилотлар тўғрисида”ги Конуннинг 2 моддасига асосан нодавлат нотижорат ташкилоти — жисмоний ва (ёки) юридик шахслар томонидан ихтиёрийлик асосида ташкил этилган, даромад (фойда) олишни ўз фаолиятининг асосий мақсади қилиб олмаган ҳамда олинган даромадларни (фойдани) ўз қатнашчилари (аъзолари) ўртасида тақсимламайдиган ўзини ўзи бошқариш ташкилотидир.
Апостиль нима ва уни қўйиш муддати қанча?
Ҳужжатни имзолаган сифатида иш кўрган шахснинг имзоси ҳақиқийлигини ва ҳужжатни тасдиқлаган муҳр ёки штамп босма изи ҳақиқийлигини тасдиқлайдиган Конвенция (Гаага, 1961 йил 5 октябрь)га мувофиқ расмий ҳужжатга чет элда фойдаланиш мақсадида қўйиладиган махсус штамп.
Қонунлардаги ҳаволаки нормаларни амалга ошириш механизми билан таъминлашнинг долзарб масалалари
Қонун ҳужжатларидаги моддаларда бошқа моддаларга ёки илгари қабул қилинган қонун ҳужжатларига ҳавола қилиш ёки нормаларнинг ўзаро боғлиқлигини кўрсатиш, яъни агар норманинг ўзида юриш-туриш, феъл атвор қоидалари белгиланган бўлмаса, шу қоидаларни ўзида мужассам этган бошқа нормага ҳавола этиш тушунилади. Нормалардаги ҳаволалар фақат амалдаги ва қонуний кучга кирган қонун ҳужжатларга кўрсатилиши мумкин.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2006 йил 24 майдаги Қарори билан тасдиқланган “Тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатига олиш ва ҳисобга қўйишнинг хабардор қилиш тартиби тўғрисида”ги Низом талабларига асосан хорижий инвестиция иштирокидаги корхоналар – Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазирлиги, вилоятлар адлия бошқармалари (Тошкент шаҳрида ташкил этиладиган хорижий инвестиция иштирокидаги корхоналар – Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги) томонидан давлат рўйхатидан ўтказилади.
Битимлар тузишда ёшнинг аҳамияти борми? Ёки вояга етмаган шахслар ҳам битим тузиш ҳуқуқига эгами?
Битимларнинг ҳақиқий ёки ҳақиқий эмаслигини ҳисобга олишда ёшнинг аҳамияти бор, албатта. Фуқаролик кодексининг 29-моддасига асосан, олти ёшдан ўн тўрт ёшгача бўлган кичик ёшдаги болалар мустақил равишда майда маиший битимлар, текин манфаат кўришга қаратилган, нотариал тасдиқлашни ёки давлат рўйхатидан ўтказишни талаб қилмайдиган битимлар ҳамда қонуний вакил ёки унинг розилиги билан учинчи шахс томонидан муайян мақсад ёки эркин тасарруф этиш учун берилган маблағлар борасида битимлар тузишга ҳақли ҳисобланади.
Қонун ҳужжатларида кўрсатилган ҳолларда, шунингдек, банклар (бошқа кредит ташкилотлари), тегишли ташкилотлар томонидан жисмоний ва юридик шахсларга уй, квартира, уйнинг ёки квартиранинг бир қисми ва бошқа кўчмас мулк сотиб олиш ёки қайта таъмирлаш ва бошқа мақсадларда берилган қарзларнинг қайтарилишини таъминлаш учун кўчмас мулк гаровга қўйилган бўлса
Нотариал ҳаракатларнинг махфийлиги нима?
Бу тушунча Ўзбекистон Республикаси Нотариат тўғрисидаги қонунининг 6-моддаси билан тартибга солинади, бунга кўра: “Нотариуснинг, нотариал ҳаракатларни амалга оширувчи бошқа мансабдор шахсларнинг, шунингдек амалга оширилаётган нотариал ҳаракатлардан хизмат вазифасини бажариш муносабати билан хабардор бўлиб қолган шахсларнинг ўзларига маълум бўлган ахборотларни ошкор қилиши, шу жумладан меҳнат шартномаси бекор қилинганидан кейин ҳам ошкор қилиши тақиқланади”
Жамиятда хуқуқий маданиятни юксалтиришда хуқуқий ахборотлар тизимининг ўрни ва вазифалари
Ҳуқуқийахборот тизими бу – ҳуқуқий ахборотни тўплаш, сақлаш, излаш, унга ишлов бериш ҳамда ундан фойдаланиш имконини берадиган, ташкилий жиҳатдан тартибга солинган жами ҳуқуқий ахборот ресурслари, ахборот технологиялари ва алоқа воситаларидир.
Қарз шартномаси ва уни расмийлаштиришга оид қандай талаблар мавжуд?
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 732-моддасига асосан қарз шартномаси бўйича бир тараф (қарз берувчи) иккинчи тарафга (қарз олувчига) пул ёки турга хос аломатлари билан белгиланган бошқа ашёларни мулк қилиб беради, қарз олувчи эса қарз берувчига бир йўла ёки бўлиб-бўлиб, ўшанча суммадаги пулни ёки қарзга олинган ашёларнинг хили, сифати ва миқдорига баравар ашёларни (қарз суммасини) қайтариб бериш мажбуриятини олади.
Перинатал ўлим ҳақидаги тиббий гувоҳномаларни бериш тартиби Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 1999 йил 12 апрелдаги қарори билан тасдиқланган Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд этиш қоидалари тўғрисидаги Низом асосида амалга оширилади. Яъни, ўлик туғилган боланинг туғилганлиги, шунингдек ҳаётининг биринчи ҳафтасида ўлган (перинатал ўлим) болаларнинг туғилганлиги ва ўлимини қайд этиш тиббий муассаса аризасига биноан шу худуддаги ФҲДЁ органи томонидан 24 соат ичида амалга оширилади.
Касаба уюшмалари меҳнат низоларини кўриб чиқишда қандай ҳуқуқларга эга бўлади?
Ўзбекистон Республикасининг 1992 йил 2 июлда қабул қилинган “Касаба уюшмалари, уларнинг ҳуқуқлари ва фаолиятининг кафолатлари тўғрисида” гиқонунининг 12-моддасига кўра, касаба уюшмалари касаба уюшмаси аъзоси билан маъмурият ўртасида пайдо бўлган якка тартибдаги меҳнат низоларини кўриб чиқади ва улар юзасидан қонунларга мувофиқ тегишли қарорлар қабул қилади.
Чет элда амал қилишга мўлжалланган ишончномалар тўғрисида маълумот беринг.
Бир шахс (ишонч билдирувчи) томонидан иккинчи шахсга (ишончли вакилга) учинчи шахслар олдида вакиллик килиш учун берилган ёзма ваколат ишончнома ҳисобланади. Ишончли вакил ўзига ишончнома билан берилган ваколатлар доирасида иш олиб боради.
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик Кодексининг 354-моддаси 5-қисмида “шартноманинг шартлари тарафларнинг хоҳиши билан белгиланади, тегишли шартнинг мазмуни қонун ҳужжатларида кўрсатиб қўйилган ҳоллар бундан мустасно” - деб белгиланган.
Ўзбекистонда дин ва давлат муносабати, виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар
Ўзбекистон Республикасида нақд пулсиз ҳисоб-китоблар қандай шаклларда амалга оширилади?
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 791-моддасида нақд пулсиз ҳисоб-китоблар тўлов топшириқномалари, аккредитивлар, чеклар, инкассо бўйича, шунингдек қонунда назарда тутилган бошқа шаклларда амалга оширилиши мумкинлиги назарда тутилган.
Мулк ҳуқуқининг вужудга келиш асослари ҳақида маълумот берсангиз?
Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодексининг 182-моддасига асосан мулк ҳуқуқининг вужудга келиш асослари қуйдагилардан иборат: меҳнат фаолияти; мол-мулкдан фойдаланиш сохасидаги тадбиркорлик ва бошқа хўжалик фаолияти, шу жумладан мол-мулкни яратиш, кўпайтириш, битимлар асосида кўлга киритиш; давлат мол-мулкини хусусийлаштириш; мерос қилиб олиш; эгалик ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат; қонун ҳужжатларига зид бўлмаган бошқа асослар.
Умрбод таъминлаш шарти билан уйни, квартирани бошқа шахсга бериш шартномасини тузиш, ўзгартириш ва бекор қилиш Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси қоидаларига мувофиқ амалга оширилади.
Корхоналарни ихтиёрий тугатишда қонун ҳужжатларининг такомиллаштирилиши
Корхоналарни ихтиёрий тугатиш Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2007 йил 27 апрелдаги “Тадбиркорлик субъектларини ихтиёрий тугатиш ва уларнинг фолиятини тўхтатиш тартибини такомиллаштириш тўғрисида”ги ПҚ–630-сон Қарори ва ушбу қарор билан тасдиқланган “Тадбиркорлик субъектларини ихтиёрий тугатиш ва уларнинг фолиятини тўхтатиш тартибини такомиллаштириш тўғрисида”ги Низом билан тартибга солинади.
“Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида” (янги таҳрирда)ги қонунининг 14-моддасига биноан ибодат, диний расм-русумлар ва маросимлар диний ташкилотлар жойлашган манзилдаги ибодатхоналарда ва уларга тегишли ҳудудларда, зиёратгоҳларда, қабристонларда, зарур ҳолларда фуқароларнинг ихтиёрига биноан уларнинг уйларида ўтказилади.
Қандай орган фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари деб эътироф этилади?
“Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари тўғрисида” (янги таҳрирда)ги қонунининг 8-моддасига асосан, шаҳарчалар, қишлоқлар ва овуллар, шунингдек шаҳарлардаги, шаҳарчалардаги, қишлоқлардаги ҳамда овуллардаги маҳаллалар фуқаролар йиғинлари (бундан буён матнда фуқаролар йиғини деб юритилади) фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларидир.
Мен 5 000 000 сўм устав фонди билан Тошкент шаҳрида корхона ташкил қилмоқчиман. Бунинг учун қаерга учрашим ва қандай ҳужжатлар тақдим қилишим керак бўлади?
Xуқуқий ва қонун ҳужжатлари ўзи нима
Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар қонун ҳужжатларидир ва улар Ўзбекистон Республикасининг қонун ҳужжатлари мажмуини ташкил қилади, Конституция ва қонунлар, Олий Мажлис палаталарининг қарорлари қонунлар деб аталса, Президент фармон, қарор ва фармойишлари, Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари, вазирликлар, давлат қўмиталари ва идораларнинг буйруқ ҳамда қарорлари, маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг қарорлари қонун ости ҳужжатлари ҳисобланади
Фаолиятни текшириш беш йилда бир марта
p style="text-align: justify;">Мазкур Қонун хусусий мулкка асосланган лизинг, суғурта компаниялари, микромолиявий ташкилотлар каби молиявий институтларни ташкил этишнинг муҳим ҳуқуқий асоси бўлиб, ушбу Қонун хусусий банклар ва молия институтлари фаолиятини амалга ошириш билан боғлиқ бўлган ҳуқуқий муносабатларни тартибга солиши, уларнинг фаолияти кафолатларини таъминлаши, молиявий хизматлар кўрсатиш сифатини янада ошириши, бу соҳада рақобатни кучайтириши, шунингдек, халқаро стандартларга мос бўлган банк-молия инфратузилмасини ривожлантириш учун шарт-шароитлар яратишга хизмат қилиши билан аҳамиятлидир.
Қайдай ҳолатларда нотариус нотариал ҳаракатни амалга оширишни рад этиш мумкин?
Нотариусларнинг муҳим мажбуриятлари ва шу билан бирга улар фаолиятнинг кафолатларидан бири бу нотариал ҳаракатни амалга оширишни рад этишдир.
Ипотека шартномаси қандай тартибда тузилади ?
Бошқа фуқаролик-ҳуқуқий шартномалари каби ипотека шартномаси ҳам фуқаролик қонунчилиги умумий қоидаларига асосан икки шахс (тараф) - гаровга олувчи (ёки ипотекага олувчи деб ҳам аталади) ва гаровга қўювчи (ипотекага қўювчи деб ҳам юритилади) ўртасида тузилади.
Ўриндошлик асосида ҳамда бир неча касбда ва лавозимда ишлаш
Ўриндошлик асосида бошқа ишга кираётган шахслар паспортни ёхуд унинг ўрнини босувчи ҳужжатни ва меҳнат дафтарчаси ўрнига асосий иш жойидан Ўзбекистон Республикаси Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш вазирлиги буйруғи билан тасдиқланган шакл бўйича маълумотномани тақдим этади.
Хорижий инвестиция иштирокидаги корхона ташкил этиш ва тугатиш
Сиз бундай ҳолларда Тошкент шаҳар ҳокимлиги ҳузуридаги корхоналарни тугатиш бўйича доимий ишловчи махсус комиссияга мурожаат қилишингиз лозим. Махсус комиссия томонидан Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 3 июлдаги “Молия-хўжалик фаолиятини амалга оширмаётган ва қонунчиликда белгиланган муддатларда ўзларининг устав жамғармаларини шакллантирмаган корхоналарни тугатиш тартиби
Чет эл фуқароси Ўзбекистон фуқароси билан қандай тартибда никоҳдан ўтиши мумкин?
Ўзбекистон Республикасида доимий яшаб турган чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахслар оилавий муносабатларда мамлакатимиз фуқаролари билан бир хил ҳуқуқ ва мажбуриятларга эга эканликлари Оила кодексининг 234-моддасида ўз аксини топган.
“Нотариат тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунининг 2-моддасига асосан, йигирма беш ёшдан кичик бўлмаган, олий юридик маълумотга, юридик мутахассислик бўйича камида уч йил муддатли иш стажига эга бўлган, шу жумладан нотариал идорада камида икки йил муддатли стажировкани ўтаган, малака имтиҳонини топширган Ўзбекистон Республикаси фуқароси нотариус бўлиши мумкин.
“Адвокатура тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунининг 3-моддасига мувофиқ олий юридик маълумотга эга бўлган ва адвокатлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи лицензияни олган Ўзбекистон Республикасининг фуқароси адвокат бўлиши мумкин.
Махфий васиятнома кандай тузилади ?
Васият қилувчининг хоҳишига кўра васиятнома нотариус томонидан унинг мазмуни билан танишиб чиқилмасдан (махфий васиятнома) тасдиқланади. Махфий васиятномани васият қилувчи ҳақиқий саналмаслик хавфи остида ўз қўли билан ёзиши ва имзолаши, фамилияси, исми ва отасининг исмини тўлиқ ёзиши лозим. Бу ҳақда нотариус васият қилувчидан оғзаки сўрайди ва тасдиқловчи ёзувдан кўрсатади,
2011 йил 30 июнда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари етиштирувчилар билан тайёрлов, хизмат кўрсатиш ташкилотлари ўртасида шартномалар тузиш, уларни рўйхатдан ўтказиш, бажариш, шунингдек, уларнинг бажарилиши мониторингини олиб бориш тартиби тўғрисидаги Низомга ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақидаги қарори қабул қилинган
Юридик шахсларни давлат рўйхатидан ўтказиш
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2006 йил 24 майдаги ПҚ–357-сон ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг 2003 йил 20 августдаги 357-сон Қарорларига асосан Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигида, Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазирлигида ва вилоятлар адлия бошқармаларида давлат рўйхатидан ўтказилганлик учун
Риэлторлик фаолияти юридик ва жисмоний шахсларнинг кўчмас мулк объектларига ва уларга бўлган ҳуқуқларга доир битимлар тузиш билан боғлиқ хизматларни шартнома асосида кўрсатиш бўйича тадбиркорлик фаолиятидир.
Фуқаролик ҳолати далолатномалари туман ва шаҳарларда ФҲДЁ органларида қайд этилади, шаҳарча, қишлоқ ва овулларда эса, ўлим – фуқаролар йиғини раислари (оқсоқоллари) томонидан ҳам қайд этилиши мумкин.
Оилавий тадбиркорлик деганда нима тушунилади?
“Оилавий тадбиркорлик тўғрисида”ги Қонуннинг 1-моддасига мувофиқ оилавий тадбиркорлик оила аъзолари томонидан таваккал қилиб ва ўз мулкий жавобгарлиги остида даромад (фойда) олиш мақсадида амалга ошириладиган ташаббускорлик фаолият бўлиб, ўз иштирокчиларининг ихтиёрийлигига асосланади. Оилавий тадбиркорлик юридик шахс ташкил этган ёки ташкил этмаган ҳолда амалга оширилиши мумкин
Хорижий давлат ҳудудида вафот этган шахсни Ўзбекистон Республикаси ҳудудида дафн этишда кўмаклашиш тартиби “Дафн этиш ва дафн тўғрисида”ги қонунда белгиланган.